Психологиялық қызмет

Балалар мен жасөспірімдерді зорлық-зомбылықтан және жыныстық тиіспеушілікке қол сұғушылықтан қорғайық.

Мұғалімдер мен ата-аналарға арналған жадынама.

Құрметті ересек адам!

Бұл жадынама Сізге арналған, өйткені баланың немесе жасөспірімнің жанында сіз зорлық-зомбылық пен олардың жыныстық тиіспеушілігіне қол сұғушылықтың алдын алуға көмектесе аласыз. Зорлық-зомбылықтан аулақ болу мүмкін, бірақ бұл үшін Сіз балаға "Болмайды" деген бес ережесін" үйрете аласыз:

• - Көшеде бейтаныс адамдармен сөйлесуге және оларды үйге кіргізуге болмайды.
  • - Олармен бірге кіреберіс пен лифтке кіруге болмайды.
• - Біреудің көлігіне отыруға болмайды.
• - Бейтаныс адамдардан сыйлық алуға және олардың үйіне немесе басқа жерге бару туралы ұсынысына келісуге болмайды.
• - Көшеде, әсіресе қараңғы түскенде жалғыз қалуға болмайды.

Баланы әрқашан «Жоқ!» деп жауап беруге үйретіңіз:

• - Егер оған қонаққа бару немесе үйге жеткізіп тастау ұсынылса, тіпті көршілер болса да.
• - Егер оны алып кетуге мектепке немесе балабақшаға бөтен адам келсе, ал ата-анасы оған бұл туралы алдын ала ескертпеген жағдайда.
• - Егер ата-анасы болмаған кезде бейтаныс (шала таныс) адам келіп, оны пәтерге кіргізуді сұраса.
• - Егер бейтаныс адам сенімен танысу және уақытты өткізу үшін бір нәрсені ұсынса.

Бала немесе жасөспірім жыныстық қатынасқа түскенін қалай түсінуге болады?

• - әлсіздік, апатия, өз сыртқы келбетін елемеу;
• - жалғыздық, пайдасыздық, қайғы, жалпы көңіл-күйдің төмендеуі;
• - байланыстан шығу, достар мен жақындардан оқшаулану;
• - немесе аяушылықпен түсінушілікті табу мақсатында байланыс іздеген жағдайда;
• - ақыл-ой процестерінің бұзылуы (ойлау, қабылдау, есте сақтау, зейін қою), орындалатын оқу жұмысының сапасының төмендеуі;
• - болашаққа мақсаттар мен жоспарлардың болмауы;
• - мотивацияланған немесе қозғалмайтын алаңдаушылық, қорқыныш, үмітсіздік сезімі;
• - өз жетістіктерін пессимистік бағалау;
• - өз-өзіне сенбеу, өзін-өзі бағалаудың төмендеуі.

Бұл проблемалар мектепте, үйде немесе кез-келген таныс ортада, бала немесе жасөспірім зорлық-зомбылықты көрген немесе естіген кезде пайда болуы мүмкін және оны мұғалім/ата-ана баланы бақылау және онымен жеке сөйлесу арқылы анықтайды.

Баланы немесе жасөспірімді қиын жағдайда қолдаңыз:

• - Емдеу тілдесуден басталады. Қамқор ересек адам – бұл баланың өзін қауіпсіз сезінуіне көмектесетін ең жақсы фактор.
• - Балаға әңгімелеп беруге рұқсат етіңіз. Бұл балалар сенетін ересек адамға олардың өміріндегі қатыгездік туралы айтуға көмектеседі.
• - Қорқынышты оқиғаларға қарапайым және нақты түсінік беріңіз. Балалар ересектерге қарағанда басқаша сезінеді. Олар қатыгездіктің нақты себептерін түсінбейді және жиі өздерін кінәлайды.
• - Балалардың өзін-өзі бағалауын қалыптастырыңыз. Зорлық-зомбылық жағдайында өмір сүретін балалар өздерінің сүйікті, ақылды және маңызды екенін күнделікті еске салуды қажет етеді.
• - Қатыгездіктің баламасын табуды үйретіңіз. Балаларға проблемаларды шешуге және қатыгез ойындарды ойнамауға көмектесіңіз.
• - Балаларға құрмет көрсете отырып, қатыгездіксіз барлық мәселелерді шешіңіз.

Қауіп төнген жағдайда жүгіну үшін анықтамалық ақпарат:

102- полиция шақыруы

112-кез-келген телефоннан, соның ішінде ұялы телефоннан.